Amosando publicacións coa etiqueta Natureza. Amosar todas as publicacións
Amosando publicacións coa etiqueta Natureza. Amosar todas as publicacións

sábado, 23 de setembro de 2023

Un escrito meu

Deixo aquí un texto publicado na Voz de Galicia neste pasado agosto.
Estamos xa no outono pero non esqueceremos este verán.

martes, 30 de maio de 2023

O xardín botánico do Burgo

Onte deume por ir ó Paseo da ría do Burgo.
Impresiona tanta amplitude e variedade de zonas verdes pegadas ás zonas interiores de lagoas. Tamén hai moito baño que non hai na zona similar de Coruña.
Hai obras de dragaxe interna da ría, así que hai que dar un desvío, xa próximo á zona residencial do Burgo.
Atopei a entrada do xardín botánico da ría do Burgo. Quedaba tempo antes de que péchase, así que entrei.
Está dividido en dúas zonas diferenciadas: unha que ten un edificio para actividades de natureza, con grande arboreda, e outro sen bosque, destinado a hortas urbanas, con obras que veñen de obradoiros de formación profesional enfocado a actividades de xardinería e equipamento desta serie de espazos. Logo souben que se soe aproveitar esta explanada para infraestrutura de grandes concertos (de aí que non sexa un bosque coma a outra área, na que hai concertos de estilos musicais máis tranquilos e pequenos, coma jazz, por exemplo).
A zona de bosque encanta para desconectar, aínda que lle falte mantemento en equipamento coma pontes e letreiros.
Falta tamén máis sinalización porque nin desde o paseo da ría nin desde a estrada principal de Acea da Ma e O Burgo se ve claramente a zona de entrada principal.

martes, 16 de novembro de 2021

Outra vez nas Fragas

Volvín ás Fragas. Levaba tempo sen ir, uns cantos anos, desde antes desta pandemia. A preguiza ten estas cousas.

É curioso como toda a xente coa que te topas polo camiña saúda. Iso sempre sorprende. Por que?

Ver as distintas construcións humanas ao longo do camiño contribúen a facer ameno o camiño. Alegra ver ao final a torre da campá do mosteiro que che di que o que se empezou no centro de Pontedeume ten a súa recompensa coa beleza do mosteiro, illado dentro da natureza que domina todo ó seu redor e que te mergulla noutro planeta, e coa vista da paisaxe.


martes, 28 de maio de 2019

Graciñas, papá.

O 23 cumprirías 75.
Graciñas por querer a mamá.
Polas tardes compartidas no Picheiro no verán.
Pola paciencia.
Polo galego que falabas.
Por ensinarme a tratar ben a unha muller.

luns, 25 de febreiro de 2019

Aldeas

Gozamos hoxe dun día marabilloso no concello, e entrei nunha das poucas aldeas virxes da Coru, aínda rural, entrando desde o lugar do Loureiro na mesma freguesía de San Pedro de Visma.

sábado, 12 de maio de 2018

En San Xoán de Caaveiro...

Na subida ó mosteiro de San Xoán de Caaveiro, na ponte de Santa Cristina, despois do camiño dos encomendeiros e antes do da Ventureira (Fragas do Eume).
https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/fragas-do-eume-ventureira-canon-do-eume-caaveiro-14609676/photo-9102613

domingo, 3 de decembro de 2017

martes, 7 de novembro de 2017

"Esquece Monelos"...

Por terceira vez fun ver "Esquece Monelos" nos Cantones Cines de Los Cantones Village na Avenida do Porto da Coruña. Segue unha semana máis pola resposta da xente que foi vela na primeira semana, semana difícil polas actividades lúdicas do "Samaín-Halloween-Defuntos". Mesmo había xente na hora máis difícil (última hora da noite). Isto demostra que cando algo é bo, aínda que sexa diferente ao que se adoita ver en oferta comercial, triunfa. Neste caso xogaba na casa (río emblemático do concello).

Neste caso o formato documental non se fai nada pesado e achega datos descoñecidos (sospeito): o nacemento na Furoca (próximo ó coñecido embalse de Meicende), o tramo aberto que está ó carón do parque de bombeiros en San Cristovo das Viñas, cunha zona completamente rural que sobresae de xeito diferenciado fronte ás edificacións industriais e de ocio (o todopoderoso Marineda que se ve ó fondo das poucas casas de aldea e animais que aínda resisten). Teño que recoñecer que non coñecía eu ese tramo a pesar de ir con frecuencia andado ata o Marineda pola Avenida de Arteixo e pola Estrada dos Baños de Arteixo, aínda que si que vía animais de campo nunha zona verde na que non se pode edificar por ir o oleoduto, que desde San Cristovo acompaña o río ata o mar na zona de San Diego. Si coñecía tamén un afluente que vai pola zona de monte do val de Feáns Vello, próximo ó camposanto e que logo vai polo Camiño de Montes (que une Feáns co Castro de Elviña).

É interesante ver os tramos subterráneos que moi pouca xente viu e sobre todo unha ponte (coñecida por unha fotografía que se pode ver con facilidade nas redes sociais) de pedra soterrada xusto debaixo do monumento ó Río Monelos (próximo ós chamados aínda hoxe "Novos Ministerios" e ó mítico Bar Os Belés, que nos amosa un dos poucos edificios da zona da Avenida de Monelos que non caeu nos anos sesenta na construción do polígono de San Pedro de Mezonzo e no que se pode cantar ó xeito tradicional).

Vemos a destrución do poboado chabolista (non só de xitanos) da Cubela. O río vese na zona de miseria e nas reflexións do patriarca (ó que, por certo, vin no camposanto de Feáns o día 1). É coñecido en fotografía o tramo descuberto fluvial que ocupaba Alcalde Marchesi de cara á Gaiteira e á ponte descuberta (aínda hoxe) da rúa que leva o nome do río, un dos poucos sinais descubertos do río no medio de todo o agachado (a mostra máis clara disto é o tramo verde de Someso, rego seco que para o ollo observador di o que había) (aínda que aínda hai no chan enreixados que permiten ver o rego subterráneo do río e as poucas anguias que sobreviven).

No medio da historia principal, o río dende Meicende até San Diego, a explicación científica e o drama familiar que supón a destrución das neuronas e da posibilidade de lembrar e aprender, de comunicarse e de amar.

sábado, 28 de outubro de 2017

Ecologismo y bancos...

Últimamente nos están insistiendo mucho los bancos en utilizar los móviles modernos para las operaciones que solíamos hacer en persona en las sucursales. Uno de los motivos es el ecológico: evitar tanto papel.

Si somos malévolos, podemos pensar que el motivo real es la reducción de costes y no la protección del planeta. Pero también hay que argumentar que se podría, sí, reducir papel, muchas veces innecesario por la información complicada que contiene o porque podrían tener en los bancos equipos en los que consultar la información con claves sin tener que disponer de tarjeta (por la que cobran y de la que quieren su uso en tiendas).

Sin embargo, la última tecnología móvil e informática requiere, por fuerza, un desgaste de los materiales del medio ambiente para ofrecer recursos más útiles. Por lo tanto, estamos ante una verdad a medias y ante el estímulo de cambiar cada poco tiempo de móvil por uno más complicado en vez de intentar mantener el mayor tiempo posible el que se compró hace tiempo hasta que ya no dé para más. Es una obsolescencia programada disimulada más. En el fondo, es todo lo contrario al ecologismo.

venres, 13 de outubro de 2017

Unha voltiña polas Fragas...

Día libre, bo tempo... todo convida ás Fragas. Evidentemente, todo predicía que ía ter compañeiros e compañeiras... Familias, grupos, mascotas, bicis, coches pasando, os carreiros transitados...

Onte, día do Pilar, con todo a favor, fun coma de costume desde a Pontedeume ata o portal de Ombre. Coller unha hamburguesa da raza vacúa cachena no Andarubel para solucionar o da comida, simultanear a pista forestal co vieiro dos comendeiros (pola primeira parte, entre Cal Grande e Fornelos) e logo seguir pola principal para chegar rapidamente (vese que o meu paso foi máis rápido do que eu cría) ata Caaveiro. Subir pola lousa ata a taberna e despois baixar e internarme pola Ventureira o tempo prudencial para ter tempo despois para volver con tempo ata a vila (menos buses de volta á Coruña polo festivo nacional) e mesmo ter tempo para terracear na praza do concello eumés unha miguiña ó solpor...

martes, 10 de outubro de 2017

Superluna anaranjada...

El domingo pasado decidí bajar un rato al Paseo de Riazor. La noche estaba plácida, invitaba a un paseo nocturno. Cuando llegué a la Plaza de Portugal, la vi: una superluna anaranjada, "engaiolante", como decimos en gallego. Bajé hasta el arenal, fuí hasta las rocas que están enfrente del Playa Club; ella estaba más baja que de costumbre, encima de la iglesia de los Salesianos, al fondo, junto al Matadero o Berbiriana. La calma de este verano último de octubre invitaba a una paz que ahora no hay en el mundo...

venres, 6 de outubro de 2017

Cuando desperté, te vi...

Le dedico esta entrada a la luna llena que hoy he visto en el hueco de la persiana de mi habitación al despertarme...

venres, 15 de setembro de 2017

Pola Terceira Ronda...

O mércores pasado eu ía despois de xantar no Marineda pola Ronda do Deportivo da Coruña ou Terceira Ronda e en chegando á zona da resistente aldea da Gramela coincidín coa entrada de ovellas nunha das fincas privadas, a de maior extensión, que se pode ver mesmo desde o Ventorrillo. Até había ovellas no camiño público que vai desde o Centro Ágora ata a zona do Loureiro. Con bo tempo e neste verán derradeiro outonizo era un verdadeiro pracer fitar un dos poucos lugares verdes e con gando en activo do concello.

sábado, 5 de agosto de 2017

De nuevo por las Fragas...

Tengo motivo para una nueva entrada de esta bitácora. No sé si a lo mejor va a ser repetitivo, porque voy a hablar de unos parajes ya conocidos para los seguidores de este blog: las Fragas do Eume. Como suele pasar, cada viaje a un mismo lugar siempre tiene novedades, por distintas razones.

Hoy (cuando escribo estas líneas, viernes día 4 de agosto) está lloviendo, pero ayer fue distinto. El buen tiempo atraía como un imán a coger el bus (algún día tocará el tren) y llegar hasta Pontedeume. Como siempre, parar a tomar un café antes de tomar el largo camino hasta el portal más conocido de las Fragas, el de Ombre. Estamos ya en agosto. Por lo tanto, aquello no era para nada un desierto y, aunque cuando empiezas a dejar las casas y adentrarte en el pasillo que te lleva al Centro de Recepción de Visitantes de Ombre empiezas a sentir profundamente el silencio. Llegado a ese centro, que está junto al restaurante Andarubel, recomendado para tomar producto local de las granjas y cooperativas de la zona, y junto a un área recreativa pegada al río con mesas, encontramos servicios privados de bicicletas y kayacs además del servicio veraniego especial de microbús que lleva cada hora al monasterio de Caaveiro y hace además el viaje de vuelta al punto de partida. Confieso que me arrepentí de no haber leído los avisos de los horario del transporte al Monasterio porque pude haber ganado tiempo después para volver. En el propio centro te informan de las visitas guiadas al monasterio y de las condiciones para asistir a ellas.

En todo caso, yo quería andar. Fui por la senda para coches y después cogí por el primer puente colgante (Cal Grande) para ir todo seguido por esa senda de monte hasta el puente de Santa Cristina, que lleva hasta el monasterio, ya en el ayuntamiento de A Capela. El Parque Natural no sólo está en Pontedeume sino que está en Cabanas, Monfero y A Capela, entre otros municipios, porque es extenso. El primer tramo, que va de puente a puente, de Cal Grande a Fornelos, es fácil, pero ya el segundo, el de Fornelos a Caaveiro, es difícil porque tiene tramos peligrosos en los que tienes que tener muchísima seguridad en ti mismo y no despistarte en ningún momento.

Como hice un tramo por la vía principal, de los años sesenta del siglo pasado como nos explicaron en la visita guiada al monasterio (en el siglo XVIII la senda iba por detras del monasterio y era demasiado escarpada), pude coincidir con mucha gente: familias (caminantes o en bicicleta) con hijos e incluso con mascotas. También había padres e hijos por la senda dos encomendeiros, con una agilidad y precaución envidiables. No es todo tramo de árboles por la senda de automóviles. Hay casas de uso público (para pescadores) y privadas, molinos y áreas recreativas. Al llegar al monasterio, la taberna permite recuperar fuerzas con una oferta sencilla (bocatas, tostas, postres caseros y licores varios) y con unas vistas excelentes porque cuando se llega al puente de Santa Cristina hay que ascender por una cuesta asfaltada de pizarra. Desde el puente hay otra senda que va a una presa y desde la taberna empieza el camino tradicional de las Fragas.

La visita guiada es corta: explica las distintas órdenes que pasaron por el monasterio, el fin del uso religioso, la venta por la Desamortización y la restauración por parte de un abogado eumés, que lo adaptó para sus usos privados. Al final, después de un período de decadencia por abandono de la familia del abogado, la Diputación lo expropia y lo recupera para la gente. Hay historias curiosas como la colonia de murciélagos que ocupa una planta subterránea o la teoría de las torturas de la Inquisición en un sitio que en realidad pudo haber sido un depósito de agua. Nos hablan de los canteros que marcan con su signo propio cada uno las piedras para cobrar los trabajos, algunos curiosos agnus Dei o las piedras reutilizadas fuera de sitio.

luns, 31 de xullo de 2017

Astronomía como cha contan...

Hai dous sábados fun por segunda vez a unha exposición que abriron a mediados de xullo na Casa das Ciencias. Esta expo vai estar moitos meses, e agardo que as excursións escolares do inverno non estraguen os módulos. Esta expo levou tempo preparala e necesitou dun equipo amplo de persoas. Paga a pena.

Con explicacións sinxelas e visuais, amósanos as informacións astronómicas que nos van chegando desde os medios de comunicación e analiza as razóns polas que son noticia os acontecementos astronómicos. Está de moita actualidade a contaminación lumínica que afecta á saúde dos seres vivos, desperdicia enerxía, gasta diñeiro e mata as estrelas e os planetas que poderiamos ver nos nosos ceos. Achega as solucións (sinxelas). Pero tamén nos fala dos exoplanetas que se descobren, dos astros curiosos, das expedicións de astronautas, dos satélites que se mandan, do cinema e da literatura que se crea a partir da contemplación do espazo exterior, do que pensamos e maxinamos arredor do que está máis aló do ceo...

Recomendo sinceramente vela. Só por achegarse ata o parque nun día soleado, pasear por aí, gozar da amabilidade do seu persoal, admirar as outras exposicións permanentes, máis antigas, contemplar na planta baixa o péndulo e os pitiños do día primeiro do primeiro dos museos científicos da Coruña... e mesmo ousar ver unha sesión de planetario (e, se empregan o proxector antigo analóxico, a vista pode ser de alucine...).

Sen dúbida, unha boa alternativa de ocio cultural para este agosto que comeza, unha boa excusa para visitar o concello no que nacín e no que vivo... Déixovos un pequeno artigo dun bo amigo, Hugo, que afonda máis e achega fotos...

domingo, 9 de xullo de 2017

Ganas de publicar...

Recoñezo que xa tiña eu ganas de publicar, pero sempre están dous inimigos: a preguiza e a falta de ideas para expresar aquí a todo o mundo por medio deste blogue público.

O pasado día 28 de xuño, mércores, decidín esgotar o derradeiro cartucho das vacacións deste ano cun camiño que xa había moito tempo que non facía: ir até a zona de Suevos, por Arteixo, pola liña de costa, andando, baixando desde a Agra pola Ronda de Outeiro, a vía máis grande de todo o concello da Coruña (non lle chamo cidade porque tamén ten zonas rurais), que vai dende distintas zonas do grande oceano, desde a zona de Oza (San Diego) ata San Roque de Fóra, no Labañou. A partir de aí, toca seguir todo recto pasando polas zonas do Parque de San Pedro, O Portiño (chamado antigamente polos de San Pedro de Visma a Seavella), parque de Montalbo ou Bens, zona da depuradora de augas, a cala da aldea de Bens e despois cómpre ascender pola pequena estrada da zona de cantís para chegar primeiro ó porto e ó polígono de Suevos e despois á travesía de Suevos.

Como xa había tempo que non ía, sorprendeume unha ponte que conecta coa autoestrada que leva ó porto exterior de Arteixo de Punta Langosteira. Adentreime un pouco pola zona de Suevos e descubrín un pequeno parque infantil e a igrexa parroquial (queda para outra vez ver este templo máis de preto). Tocaba volver e, como sabía que desde había uns meses está acondicionada unha senda que ascende ata o núcleo de Bens, quixen subir ata as casas dunha aldea que apenas ten diferenzas notables desde hai décadas. A partir de aquí toca seguir pola estrada que desemboca na zona da Moura-Silva con parada para tomar algo no bar do edificio da Asociación Veciñal que tamén acolle as eucaristías dominicais para a xente da zona (con moitísima xustificación porque desde a zona da Refinería ata o Ventorrillo-Agra-Polígono aínda hai un bo anaco só con casas).

mércores, 21 de xuño de 2017

De ceos escuros...

O outro día, nunha visita ó planetario da Casa das Ciencias da Coruña, cun persoal amabilísimo, a sesión de planetario conxugou un documental sobre os planetas de aneis cunha visión dos ceos nestes días, hoxe que temos a sombra máis curta do ano por ter o solsticio de verán co día máis longo.

Afortunadamente, como conservaron o proxector analóxico, proxectan unha visión máis nítida do ceo, coa eliminación de todo tipo de iluminación que puidese haber na sala, mesmo a que nos pode parecer máis miúda. Témoslle medo á escuridade. Porén, esta non só nos amosa tódalas estreliñas que podemos ver senón que nos fai desconectar e acougar na noite reparadora.

martes, 6 de xuño de 2017

O medio ambiente...

Gústame pasear polas zonas de natureza do meu concello, aínda quedan, e temos que facer todo o posible para mantelas en bo estado: 
loitar contra a excesiva iluminación nocturna que mata os nosos ceos, reducir o consumo, fuxir de adiccións para que estas non acaben contaminando o medio no que vivimos (o alcol que leva a destrozar cos nosos impulsos descontrolados pola forza física ou química), utilizar ó máximo o que temos e non estar cambiando cada dous por tres as nosas posesións, tirar nos recipientes diversos o que xa está estragado, reutilizar cousas que aínda poden servir, compartir o que temos, colaborar con equipos que traballan para limpar o medio ambiente, non colaborar co uso de substancias contaminantes...

luns, 29 de maio de 2017

De paseo por los arenales...

Yo tenía muchas ganas de ver novedades por el Paseo Marítimo Coruñés (por la zona tenemos la gran suerte de tener el gran Paseo de la península coruñesa, desde Bens hasta Oza y el Paseo de O Burgo - O Temple, compartido con los ayuntamientos de Culleredo, Cambre y Oleiros. En este último paseo se pueden ver especies animales de ría muy interesantes). El Ayuntamiento coruñés está haciendo obras en el litoral de cara al verano y una de las obras es actualizar los carteles de información del literal con normas de comportamiento ecológico, aunque también se aprovecha para dar información histórica de determinados arenales y fauna y flora propias de estas zonas.

Personamente espero que los nuevos letreros sean resistentes a la acción del mar, el viento, el polvo y el tiempo propio del invierno costero coruñés. Hay letreros bilingües, pero también los hay escritos sólo en gallego, debido a la costumbre del actual gobierno municipal de visibilizar el gallego. Se recupera también la toponimia propia costera: hay un mapa con los nombres de las rocas e islas (en la zona de la playa del Arenal o Lapas). Precisamente se recuperan los antiguos nombres de algunas playas conocidas (Lapas-Arenal, nombre este último que siempre ha pervivido en su calle de Monte Alto y Matadero-Berbiriana).

Si la persona paseante se acerca un poco más después de la Torre, podrá admirar el monumento restaurado a las personas fusiladas en el año 1936 por su oposición al golpe de estado de ese año. Si aún hay ganas de más, recomiendo la pequeña cala de Adormideras (ahora llamada "Durmideiras", recuperando un nombre tradicional de un mapa que está escrito en castellano), la playa paradisíaca de San Amaro junto al Club del Mar fundado en el año 1935 y las plazas interiores del barrio.

Vodas de ouro

 Tamén era domingo cando fai cincuenta anos estas dúas belezas decidiron casar... orgulloso deles sempre... mágoa que o xardín de San Carlos...